शहराच्या रस्त्यांवर बाईक टॅक्सीवाल्यांची संख्या झपाट्याने वाढतेय. अनेक ठिकाणी बिनधास्तपणे, परवानगीशिवाय बाईक टॅक्सी सेवा सुरू आहे. प्रवाशांना कमी पैशात, सहज मिळणारी सेवा आकर्षक वाटते, पण यामागे लपलेला धोका फार मोठा आहे – प्रवाशांची सुरक्षितता, वाहतुकीचे नियम, आणि कायद्याची पायमल्ली!
मंत्री बोलले ठणकावून, पण काय उपयोग?
परिवहन मंत्री रविंद्र चव्हाण यांनी स्पष्ट इशारा दिला आहे – “अनधिकृत बाईक टॅक्सी सेवा सुरू करणाऱ्यांवर कडक कारवाई केली जाईल.” त्यांनी परिवहन विभागाला आदेश दिले असून, शहरात तपासणी मोहीम राबवण्याचे निर्देश दिले आहेत. पण प्रत्यक्षात काय चित्र आहे?
रस्त्यावर पाहिलं तर बाईक टॅक्सीवाले नियम झुगारून प्रवासी उचलताना दिसतात. कोणतीही यूनीफॉर्म नाही, वाहनावर स्पष्ट ओळख नाही, आणि प्रवाशाच्या सुरक्षेची कोणतीही हमी नाही!
प्रवाशांच्या सुरक्षेचा मोठा प्रश्न
अनधिकृत बाईक टॅक्सी सेवांमध्ये चालकांची पार्श्वभूमी तपासलेली नाही. त्यामुळे गुन्हेगारी पार्श्वभूमी असलेल्या व्यक्तींनाही ही सेवा देण्याची संधी मिळते. यामुळे महिलांच्या आणि अल्पवयीन प्रवाशांच्या सुरक्षेचा गंभीर प्रश्न उभा राहतो.
“अपघात झाला, चोरी झाली, तर जबाबदार कोण?”
याचा थेट उत्तर प्रशासनाकडे नाही.
कायद्यानं दिली नाही परवानगी
Maharashtra Motor Vehicles Rules नुसार, बाईक टॅक्सी सेवा चालवण्यासाठी संबंधित विभागाची स्पष्ट परवानगी आवश्यक आहे. परंतु अनेक कंपन्या आणि खासगी चालक हे नियम डावलून मोबाईल अ‍ॅप्सद्वारे सेवा देत आहेत.
प्रशासनाच्या कारवाईचा अभाव?
गेली अनेक महिन्यांपासून बाईक टॅक्सीवर बंदीचं वळवळ चाललंय. पण अंमलबजावणी मात्र अशा वेगानं होत नाही. काही ठिकाणी पथकं धाडून कारवाई झाली, पण काही दिवसातच पुन्हा तीच बाईक, तीच ऍप, आणि तीच धावपळ.
नियमांचं पालन न केल्यास –
वाहन जप्त
दंड आकारणी
वाहन चालकाच्या परवान्याची चौकशी
ऍप प्लॅटफॉर्मवर बंदी
काय असावी उपाययोजना?
राज्यस्तरीय परवाना प्रणाली – अधिकृत परवाना असलेल्यांनाच सेवा द्यायची मुभा.
प्रत्येक बाईकवर QR कोड आणि ओळख चिन्ह
चालकांची पोलिस व्हेरिफिकेशन सक्तीची
प्रवाशांसाठी हेल्पलाइन सेवा सुरू करणे
बाईक टॅक्सी अ‍ॅप्सवर सरकारचा नियंत्रण तंत्र लागू करणे
निष्कर्ष
बाईक टॅक्सी सेवेमुळे वाहतुकीची अडचण थोडी सोपी होते, पण नियमशिस्त आणि सुरक्षिततेशिवाय ही सेवा धोक्याची बनते. सरकारने योग्य नियोजनाने परवानगीप्राप्त आणि सुरक्षित बाईक टॅक्सी सेवा सुरू करावी, जेणेकरून प्रवाशांची सोयही होईल आणि नियमांची पायमल्लीही होणार नाही.
