अलास्काच्या साऊथ सैंड पॉईंट (South Sand Point) भागात बुधवारी भल्या पहाटे समुद्राखाली जोरदार भूकंप झाल्याची नोंद झाली आहे. भूगर्भशास्त्र विभागाच्या अहवालानुसार, या भूकंपाचा केंद्रबिंदू समुद्रसपाटीपासून २०.१ किलोमीटर खोल होता आणि त्याचा तीव्रतेचा प्रभाव आजूबाजूच्या शेकडो किलोमीटर भागात जाणवला गेला. या भूकंपाची तीव्रता ६.९ ते ७.२ इतकी असल्याचे तज्ञांचे म्हणणे आहे, त्यामुळे हा हादरा अत्यंत गंभीर मानला जात आहे.
87 किमी अंतरावर नोंदवलेला भूकंप
हा भूकंप साऊथ सैंड पॉईंटपासून जवळपास ८७ किलोमीटर अंतरावर नोंदवण्यात आला आहे. National Weather Service Anchorage (NWS Anchorage) ने या भूकंपाची तातडीने माहिती दिली आणि संभाव्य त्सुनामीसंदर्भात सतर्कतेचा इशारा दिला. विशेषतः कोल्ड बे (Cold Bay), सैंड पॉईंट (Sand Point) आणि कोडिएक (Kodiak) या किनारपट्टीच्या शहरांमध्ये संभाव्य लाटांचा धोका लक्षात घेऊन स्थानिक प्रशासनाला अलर्ट करण्यात आले आहे.
त्सुनामीचा इशारा – नागरिकांमध्ये भीतीचे वातावरण
NWS Anchorage च्या मते, समुद्राखाली झालेल्या अशा तीव्र भूकंपांनंतर त्सुनामी उद्भवण्याची शक्यता असते. त्यामुळे संभाव्य धोक्यापासून बचावासाठी किनारपट्टी भागात तात्काळ सतर्कता जारी करण्यात आली आहे. स्थानिक प्रशासनाने नागरिकांना समुद्रकिनाऱ्यांपासून दूर राहण्याच्या सूचना दिल्या आहेत. काही ठिकाणी नागरिकांनी आधीच आपत्कालीन किट तयार करून उंच भागांकडे जाण्याची तयारी सुरू केली आहे. समुद्राची पातळी वाढल्याचे संकेत अद्याप नोंदले गेले नसले तरी खबरदारीचा उपाय म्हणून सावधगिरी बाळगली जात आहे.
कोणत्या भागांना धोका नाही?
अधिकाऱ्यांनी स्पष्ट केलं आहे की, Kenai Peninsula Borough या परिसराला सध्या कोणताही धोका नाही. भूकंपाचे केंद्र स्थान आणि लाटांचा संभाव्य मार्ग यावरून हे स्पष्ट झालं आहे की काही निवडक भागांनाच त्सुनामीचा संभाव्य धोका आहे. मात्र तरीही संपूर्ण अलास्का परिसरात सतर्कतेचं वातावरण आहे.
भूकंपाचे संभाव्य परिणाम – उध्वस्त होण्याची भीती
या भूकंपामुळे सध्या मोठ्या प्रमाणावर जीवित किंवा मालमत्तेच्या नुकसानीची कोणतीही नोंद नाही. तरीही स्थानिक प्रशासन, आपत्कालीन व्यवस्थापन पथकं आणि राष्ट्रीय सुरक्षा यंत्रणा पूर्णपणे सज्ज ठेवण्यात आली आहेत. समुद्राच्या लाटांमध्ये अचानक वाढ, जलप्रवाहात बदल आणि किनारपट्टीवर असलेल्या वसाहतींवर तडाखा बसण्याची शक्यता गृहीत धरून उपाययोजना सुरू आहेत.
अलास्कामधील भूकंप — वारंवार होणारी नैसर्गिक आपत्ती
अलास्का हा भूकंपप्रवण क्षेत्रांपैकी एक मानला जातो. पॅसिफिक प्लेट आणि नॉर्थ अमेरिकन प्लेटच्या टेक्टॉनिक हालचालीमुळे इथं वारंवार भूकंपाचे झटके जाणवले जातात. याआधीही १९६४ मध्ये अलास्कामध्ये जगातील सर्वात तीव्र भूकंप (9.2 तीव्रता) झाल्याची नोंद आहे. त्यामुळे स्थानिक प्रशासनाकडे अशा संकटांचा सामना करण्याचा अनुभव असून, सर्व नागरिकांना सुरक्षित ठेवण्यासाठी यंत्रणा कार्यरत आहेत.
निसर्गाचा कोप — पुन्हा एकदा आठवण करून देणारी घटना
हा भूकंप केवळ भौगोलिकदृष्ट्या नाही, तर मानसिकदृष्ट्याही एक मोठा धक्का आहे. निसर्गाच्या कोपापुढे आपण किती असहाय आहोत, हे या घटनेतून पुन्हा एकदा अधोरेखित होतं. तंत्रज्ञान, विज्ञान आणि पूर्वतयारी असूनही अशा अपघातांवर संपूर्ण नियंत्रण ठेवता येत नाही. त्यामुळे नागरिकांनी सतर्क राहून स्थानिक प्रशासनाने दिलेल्या सूचनांचं पालन करणं हेच सध्या सुरक्षिततेचं सर्वात महत्त्वाचं माध्यम आहे.
निष्कर्ष:
साऊथ सैंड पॉईंटच्या समुद्राखाली झालेला हा भूकंप आणि त्यामुळं निर्माण झालेला संभाव्य त्सुनामीचा धोका हा संपूर्ण अमेरिका आणि विशेषतः अलास्कासाठी अत्यंत संवेदनशील विषय आहे. परिस्थितीवर नियंत्रण मिळवण्यासाठी स्थानिक प्रशासन सज्ज असून, नागरिकांना सतर्क राहण्याचं आवाहन करण्यात आलं आहे. पुढील काही तास अत्यंत निर्णायक ठरणार आहेत.