मुंबई – गणपती बाप्पाच्या आगमनासाठी संपूर्ण महाराष्ट्रात उत्साह वाढत असतानाच, मुंबई महानगरपालिका (BMC) ने यंदाच्या गणेशोत्सवासाठी मोठी तयारी सुरू केली आहे. उत्सवात पारंपरिक जोश असतानाही यंदा पर्यावरणपूरकतेला अधिक प्राधान्य देण्यात येणार आहे. त्यामुळे ‘उत्सवही, शिस्तही – आणि बाप्पासाठी हिरवळही!’ हे घोषवाक्य यंदाच्या गणेशोत्सवात ठळकपणे दिसून येणार आहे.

ऑनलाइन परवानगी प्रणालीचा प्रारंभ

गणेशोत्सव मंडळांकडून परवानगी घेण्याच्या प्रक्रियेत पारदर्शकता आणि सुलभता आणण्यासाठी BMC ने यंदा ऑनलाईन परवानगी प्रणाली सुरू केली आहे. मंडळांनी BMC च्या अधिकृत संकेतस्थळावर जाऊन आपली माहिती अपलोड करावी लागणार असून, त्यानंतरच परवानगी दिली जाईल.

या प्रणालीमुळे भ्रष्टाचारास आळा बसेल, वेळेची बचत होईल आणि मंडळांनाही आपल्या कागदपत्रांची ट्रॅकिंग करता येईल. तसेच, प्रत्येक वॉर्ड कार्यालयामार्फत या प्रक्रियेवर देखरेख ठेवण्यात येणार आहे.

पर्यावरणपूरक मूर्ती आणि सजावटीसाठी नियम

मुंबईसह महाराष्ट्रभर पाणीप्रदूषण आणि प्लास्टिक कचऱ्याचा प्रश्न दिवसेंदिवस गंभीर होत चालला आहे. त्यावर उपाय म्हणून, यंदा BMC ने कडक नियमावली लागू केली आहे. त्यात मुख्यतः पुढील गोष्टींचा समावेश आहे:

• शाडू मातीच्या मूर्तींना प्राधान्य: प्लास्टर ऑफ पॅरिस (POP) मूर्तींवर बंदी असून, शाडू मातीच्या मूर्तीच परवान्याच्या अटीमध्ये मान्य असतील.

• मर्यादित उंची: सार्वजनिक मंडळांसाठी मूर्तीची उंची 10 फूटांपर्यंत मर्यादित करण्यात आली आहे.

• डेकोरेशनमध्ये प्लास्टिक वापरास बंदी: थर्मोकोल, प्लास्टिक आणि इतर अपारंपरिक साहित्याचा वापर टाळण्याचे आवाहन करण्यात आले आहे.

विसर्जनासाठी विशेष सोयी

पर्यावरणाच्या दृष्टीने BMC ने यंदा कृत्रिम विसर्जन टाक्यांची संख्या वाढवली आहे. छोटे गणपती बाप्पा, घरगुती मूर्तींसाठी प्राधान्याने ही व्यवस्था उपलब्ध असेल. त्याचबरोबर, काही समुद्रकिनाऱ्यांवरही विशेष स्वच्छता मोहीम राबवण्यात येणार आहे.

नागरिक व मंडळांसाठी मार्गदर्शक सूचना

BMC ने नागरिकांसाठीही गणेशोत्सवाशी संबंधित मार्गदर्शक सूचना प्रसिद्ध केल्या आहेत. त्यात ध्वनीप्रदूषण नियंत्रण, सामाजिक समावेश, गर्दी नियंत्रण, आणि आपत्कालीन व्यवस्थापनाबाबत महत्त्वाच्या सूचना दिल्या आहेत. मंडळांनी आपापल्या परिसरात नियोजित मार्ग, विजेची सुरक्षितता, आणि पहारेकरी यांची यादी वेळेत देणे अनिवार्य आहे.

उत्सवात शिस्त आणि सुरक्षिततेचा आग्रह

मुंबई पोलीस दल, अग्निशमन दल, आणि पालिका कर्मचारी यांचं संयुक्त पथक प्रत्येक झोनमध्ये नियुक्त केलं जाणार आहे. सुरक्षा कॅमेरे, स्वच्छता कर्मचारी, वीज व पाण्याची व्यवस्था यावर लक्ष ठेवण्यासाठी स्वतंत्र यंत्रणा कार्यान्वित केली जाईल.

निष्कर्ष

मुंबई महानगरपालिका यंदा उत्सवाच्या उर्जेला पर्यावरणपूरकतेची जोड देत आहे. ‘बाप्पा मोरया!’ या जयघोषात आता ‘हरित बाप्पा!’ ही संकल्पना रुजवली जात आहे. ऑनलाइन परवानगीपासून ते पर्यावरणस्नेही मूर्तीपर्यंत – BMC चं हे नियोजन केवळ शिस्तबद्ध नव्हे, तर भविष्यातील हरित गणेशोत्सवांची नांदी आहे.

सर्व मुंबईकरांना एकाच आवाहन – उत्सव साजरा करा, पण पर्यावरण जपा!