क्युषू, जपान – 3 जुलै 2025 रोजी जपानच्या दक्षिणेकडील Kirishima पर्वतरांगेतील Shinmoedake ज्वालामुखीमध्ये मोठा उद्रेक झाला. या स्फोटामुळे राखेचा लोळ तब्बल 6.7 किमी उंचीपर्यंत आकाशात झेपावला, अशी माहिती जपानच्या हवामान खात्याने दिली आहे. 2018 नंतरचा हा पहिला मोठा ज्वालामुखी स्फोट मानला जात आहे.
ज्वालामुखी परिसरात हाय अलर्ट
स्फोटानंतर तात्काळ हाय अलर्ट जारी करण्यात आला असून, Shinmoedake ज्वालामुखीच्या 2 मैलांच्या परिसरात प्रवेशबंदी लागू करण्यात आली आहे. प्रशासनाने दगडांचा वर्षाव, ज्वालागोळ्यांची शक्यता आणि राखेमुळे श्वसनाचे त्रास होऊ शकतात, असा इशारा दिला आहे. स्थानिकांना सुरक्षित ठिकाणी हलवण्याची प्रक्रिया सुरू झाली आहे.
Shinmoedake – ज्वालामुखीचा इतिहास
Shinmoedake हा Kirishima पर्वतरांगेतील एक सक्रिय ज्वालामुखी असून Miyazaki आणि Kagoshima प्रांतांच्या सीमेवर आहे. यापूर्वी 2011 आणि 2018 मध्ये येथे स्फोट झाले होते. हे क्षेत्र भूकंपीयदृष्ट्या अतिसंवेदनशील आहे आणि अशा घटनांची शक्यता येथे सातत्याने असते.
स्फोटाची तीव्रता आणि परिणाम
हवामान विभागाच्या माहितीनुसार, स्फोट इतका तीव्र होता की राखेचे ढग 6.7 किमी उंच झेपावले. यामुळे हवाई वाहतुकीवर संभाव्य परिणाम होऊ शकतो.
राखेमुळे दृश्यता कमी होण्याची शक्यता
श्वसनाचा त्रास असणाऱ्यांसाठी मास्कचा वापर आवश्यक
शेती आणि जलस्रोतांवर परिणाम होण्याची शक्यता
प्रशासनाच्या उपाययोजना
आपत्ती व्यवस्थापन विभाग आणि स्थानिक प्रशासनाने पुढील उपाययोजना तात्काळ राबवल्या आहेत:
सुरक्षित आश्रयस्थळांची व्यवस्था
मास्क आणि पिण्याच्या पाण्याचे वितरण
राखेच्या परिणामांवर सतत निरीक्षण
नागरिकांसाठी सूचना
प्रशासनाने नागरिकांना काही महत्त्वाच्या सूचना दिल्या आहेत:
2 मैलांपेक्षा अधिक अंतर ठेवावे
मास्क व डोळ्यांचे संरक्षण करणारे उपकरण वापरावे
गरजेचे सामान आणि अन्नसाठा करून ठेवावा
सरकारी सूचना आणि हवामान अपडेट्सवर लक्ष ठेवावे
निष्कर्ष
जपानमधील हा उद्रेक सामान्य ज्वालामुखी स्फोटांपेक्षा अधिक तीव्र होता. पर्यावरण, हवाई वाहतूक आणि स्थानिक रहिवाश्यांवर याचा परिणाम होऊ शकतो. नागरिकांनी खबरदारी घेणे आणि प्रशासनाच्या सूचनांचे पालन करणे आवश्यक आहे. या उद्रेकामुळे 2025 मधील एक मोठी नैसर्गिक घटना म्हणून याची नोंद होणार आहे.