उत्तर प्रदेशचे मुख्यमंत्री योगी आदित्यनाथ यांनी पुन्हा एकदा त्यांच्या स्पष्टवक्तेपणाची छाप सोडत कावड यात्रेवर टीका करणाऱ्यांना कठोर इशारा दिला आहे. “भारताच्या सांस्कृतिक मुळावर प्रहार करणाऱ्यांनी सावध राहावं,” असं त्यांनी ठामपणे सांगितलं. योगी यांनी यावेळी स्पष्ट केलं की, कावड यात्रा ही फक्त धार्मिक परंपरा नसून ती भारताच्या सांस्कृतिक आत्म्याशी जोडलेली आहे.
कावड यात्रा म्हणजे काय?
श्रावण महिन्यात लाखो शिवभक्त उत्तर भारतातील विविध भागांतून पायी चालत गंगाजळ भरून ‘बोल बम’ च्या जयघोषात आपल्या गावातील शिवमंदिरात ती अर्पण करतात. ही परंपरा अनेक शतकांपासून अविरत सुरु आहे. विशेषतः उत्तर प्रदेश, बिहार, उत्तराखंड आणि झारखंडमध्ये कावड यात्रेचं मोठं महत्त्व आहे.
योगींचा इशारा – “मीडिया ट्रायल थांबवा”
अलीकडे काही ठिकाणी कावड यात्रेच्या अनुशासनावर, सार्वजनिक व्यवस्थेवर आणि पर्यावरणावर परिणाम होत असल्याच्या नावाखाली टीका झाली होती. काही प्रसारमाध्यमांनी या यात्रेच्या आंतरराष्ट्रीय तुलनेतील वृत्तांकनात नकारात्मक बाजू अधोरेखित केल्या. याच पार्श्वभूमीवर योगी आदित्यनाथ यांनी भाष्य केलं.
“प्रत्येक गोष्टेची मीडिया ट्रायल करणं चुकीचं आहे. हजारो वर्षांची परंपरा असलेली कावड यात्रा केवळ धार्मिक उत्सव नाही, तर आपल्या संस्कृतीचा अभिमान आहे,” असं ते म्हणाले. त्यांनी स्पष्ट शब्दांत सांगितलं की, धार्मिक श्रद्धा आणि परंपरांचा अपमान सहन केला जाणार नाही.
धार्मिक सहिष्णुतेचा संदेश
योगी आदित्यनाथ यांनी कावड यात्रेला सरकारकडून मिळणाऱ्या मदतीचंही समर्थन केलं. “या यात्रेत कोणताही अनुशासनभंग किंवा कायदा-सुव्यवस्थेचा प्रश्न निर्माण होऊ नये, म्हणून आम्ही कठोर उपाययोजना करतो. पण याचं कारण हे यात्रेचं अपमान करणं नाही, तर ती सुरक्षिततेची जबाबदारी आहे,” असं त्यांनी स्पष्ट केलं.
ते पुढे म्हणाले, “भारतात सर्व धर्मांना आपापल्या श्रद्धेनुसार सण साजरे करण्याची पूर्ण मुभा आहे. मग हिंदू धर्माच्या परंपरांवरच एवढं टीकास्त्र का?”
राजकीय घमासान – विरोधकांचं मौन?
योगींच्या या वक्तव्यावर अद्याप कोणत्याही प्रमुख विरोधी पक्षाने थेट प्रतिक्रिया दिलेली नाही. मात्र, काही सेक्युलर विचारसरणीचे गट आणि सामाजिक कार्यकर्ते या वक्तव्यावरून उत्तर प्रदेश सरकारवर धार्मिक ध्रुवीकरणाचा आरोप करत आहेत.
सरकारची तयारी आणि सुरक्षा
दरवर्षीप्रमाणे यंदाही उत्तर प्रदेश सरकारने कावड यात्रेसाठी मोठ्या प्रमाणात सुरक्षा व्यवस्था आणि सार्वजनिक सुविधा उपलब्ध करून दिल्या आहेत. ड्रोनच्या माध्यमातून देखरेख, मोबाइल मेडिकल युनिट्स, महिला सुरक्षा पथक, आणि २४ तास नियंत्रण कक्ष यांची व्यवस्था करण्यात आली आहे.
निष्कर्ष – परंपरा की प्रोपोगंडा?
कावड यात्रा ही भारतीय संस्कृतीतील एक श्रद्धेची अभिव्यक्ती आहे. मात्र सध्याच्या सामाजिक आणि राजकीय वातावरणात धार्मिक परंपरांचा राजकारणात वापर कितपत योग्य आहे, यावर चर्चा सुरू आहे. योगी आदित्यनाथ यांचा पवित्रा परंपरांचा सन्मान राखणारा असला तरी, त्यामागे राजकीय हेतू असल्याची टीका नाकारता येत नाही.
एकंदरीत, ‘संस्कृतीला बदनाम करणाऱ्यांनो, सावध व्हा!’ हा इशारा केवळ शब्दांचा नव्हे, तर राजकीय आणि सामाजिक पातळीवर एका नव्या संघर्षाची सुरुवात असू शकतो.