ISRO ने लडाखच्या त्सो कर व्हॅलीमध्ये तब्बल 15,000 फूट उंचीवर ‘HOPE’ हे भारतातील पहिलं मंगळ-चंद्रसदृश प्रशिक्षण केंद्र सुरू केलं आहे. या अनोख्या बेसमध्ये अंतराळवीरांसाठी मंगळ व चंद्राच्या कठीण वातावरणाची प्रतिकृती तयार करण्यात आली आहे. इथे स्पेससूट, लाईफ सपोर्ट सिस्टम्स आणि मानसिक सहनशक्ती यांची चाचणी होणार आहे. जगभरातील अंतराळ मोहिमांसाठी ही ऐतिहासिक पायरी असून, दीर्घकालीन चंद्र-मंगळ वसाहतीसाठी भारताचं हे एक महत्त्वाचं पाऊल ठरलं आहे.