महाराष्ट्रात सध्या मराठी भाषा, स्थलांतरित लोक, आणि भाषिक ओळखीच्या मुद्द्यांवरून वाद वाढताना दिसत आहेत. याच पार्श्वभूमीवर राज्यपाल सी. पी. राधाकृष्णन यांनी एक समतोल आणि संयमी भूमिका मांडत शांततेचं आवाहन केलं आहे. त्यांनी स्पष्टपणे सांगितलं की, “भाषेचा अभिमान असावा, पण भाषिक द्वेष पसरवणं हे राज्याच्या हिताचं नाही.”
भाषेच्या अभिमानामागील मर्यादा
राज्यपाल म्हणाले की, प्रत्येक भाषिक गटाला आपल्या भाषेचा आणि संस्कृतीचा अभिमान असणं स्वाभाविक आहे, मात्र हे अभिमानाचं रूपांतर जर द्वेषात झालं, तर ते समाजाला फोडणाऱ्या शक्तींना चालना देतं. विशेषतः महाराष्ट्रासारख्या बहुभाषिक राज्यात विविध समाज, धर्म, आणि भाषेचे लोक राहत असल्यामुळे परस्पर सहिष्णुता आणि सुसंवाद अत्यंत आवश्यक आहे.
गुंतवणुकीसाठी अनुकूल वातावरण हवं
राज्यपाल राधाकृष्णन यांनी यावर भाष्य करताना म्हटलं की, “जर मराठी माणूस बाहेरून येणाऱ्यांना त्रास देत असेल, तर मोठी गुंतवणूक राज्यात येणार तरी कशी?” गुंतवणूकदारांसाठी शांतता, सहिष्णुता आणि सामंजस्याचं वातावरण हे महत्त्वाचं असतं. कोणत्याही राज्याच्या प्रगतीसाठी सर्व घटकांमध्ये विश्वास निर्माण करणं ही जबाबदारी सरकार आणि समाज दोघांचीही असते.
महाराष्ट्राची पारंपरिक समावेशकता
इतिहास पाहिला, तर महाराष्ट्राने अनेक समाजघटकांना सामावून घेतलं आहे. मुंबई ही देशाची आर्थिक राजधानी बनली ती इथल्या विविधतेच्या स्वीकारामुळेच. उत्तर भारत, दक्षिण भारत, तसेच भारताच्या इतर भागांतील नागरिकांनी महाराष्ट्रात येऊन आपलं भविष्य घडवलं आहे. त्याचबरोबर त्यांनी महाराष्ट्राच्याही विकासात मोठा सहभाग दिला आहे.
राजकारणाच्या पुढे पाहण्याची गरज
राज्यपालांनी सूचित केलं की भाषिक किंवा प्रांतीय अस्मितेचा मुद्दा केवळ राजकीय फायद्यासाठी वापरणं राज्याच्या सामाजिक समतेसाठी धोकादायक ठरू शकतं. “समाजात एकमेकांबद्दल द्वेष निर्माण करणं हे कोणत्याही प्रकारे योग्य नाही. आपण सर्व भारतीय आहोत. एकमेकांच्या संस्कृतीचा आदर केला पाहिजे,” असं ते म्हणाले.
शिक्षण, संवाद आणि सहिष्णुतेचा मार्ग
राज्यपालांनी नागरिकांना आवाहन केलं की त्यांनी आपल्या मुलांना भाषेचा अभिमान तर शिकवावा, पण त्याचवेळी दुसऱ्या भाषांचा सन्मान करण्याची शिकवणही द्यावी. शाळा, कॉलेज, मीडिया आणि सोशल मीडियावरही सकारात्मक संदेश पसरवणं आवश्यक आहे.
निष्कर्ष
राज्यपाल सी.पी. राधाकृष्णन यांचं आवाहन केवळ भाषिक सलोखा राखण्याचं नव्हे, तर महाराष्ट्राच्या सर्वांगीण विकासासाठी आवश्यक असलेल्या मानसिकतेकडे लक्ष वेधणारं आहे. आपण सर्वांनी मिळून मराठी भाषेचा अभिमान ठेवावा, पण इतर भाषिक समाजांप्रती सहिष्णुता बाळगून, महाराष्ट्राला अधिक प्रगत आणि सामर्थ्यशाली बनवण्याचं कार्य करावं, हेच या वक्तव्यामागचं प्रमुख संदेश आहे.












