केंद्र सरकारकडून बालकांसाठी एक क्रांतिकारी बचत योजना — ‘NPS वत्सल्य योजना’ नुकतीच जाहीर करण्यात आली आहे. ही योजना भारतातील 0 ते 18 वयोगटातील मुलांसाठी लागू असून, पालक केवळ ₹1000 वार्षिक गुंतवणूक करून भविष्यात मोठा पेन्शन फंड तयार करू शकतात.
ही योजना मुलांच्या सुरक्षित आर्थिक भविष्याची हमी देणारी असून, अल्प गुंतवणुकीत दीर्घकालीन लाभ मिळवून देणारी आहे.
📌 योजनेची वैशिष्ट्ये (Highlights):
- वयाची अट: 0 ते 18 वर्षांतील बालकांसाठी
- वार्षिक गुंतवणूक: किमान ₹1000 पासून
- नावे नोंदणी: पालक किंवा पालकत्व असलेली व्यक्ती करू शकते
- पेन्शन सुरू होईल: वयाच्या 60व्या वर्षानंतर
- भागवली काढता येईल: 18 वर्षांनंतर अंशतः पैसे काढण्याची परवानगी
- बँका: SBI, ICICI, Federal Bank आदी राष्ट्रीयकृत व खासगी बँकांमधून खाते उघडता येईल
- कर लाभ: IT Act च्या 80C अंतर्गत कर सवलत उपलब्ध
📊 कसं काम करतं NPS वत्सल्य योजनेचं मॉडेल?
उदाहरणार्थ, जर एखाद्या पालकाने आपल्या 5 वर्षांच्या मुलासाठी दरवर्षी ₹1000 गुंतवले, तर 60 वर्षांपर्यंत गुंतवलेली रक्कम (compound interest सहित) भविष्यात लाखोंमध्ये पोहोचू शकते. ही रक्कम निवृत्तीनंतर पेन्शन स्वरूपात नियमितपणे मिळते.
योजनेची रचना ही NPS (National Pension System) मॉडेलवर आधारित आहे, पण विशेषतः बालकांसाठी संरचित करण्यात आली आहे.
💬 सरकारचा उद्देश काय?
सरकारच्या म्हणण्यानुसार, “बालकांच्या सुरक्षीत भविष्याचा पाया लहान वयात घालावा,” हा या योजनेमागचा मुख्य उद्देश आहे. भारतीय कुटुंबांमध्ये मुलांच्या शिक्षण, आरोग्य व भविष्याच्या खर्चासाठी पालकांकडून आधीपासून बचत केली जाते. आता त्याच बचतीला एक शासनमान्य आणि गुंतवणूकक्षम प्लॅटफॉर्म उपलब्ध झाला आहे.
🏦 कोठे आणि कसे करायचं अर्ज?
- जवळच्या बँकेत संपर्क करा – SBI, ICICI, Federal Bank यांच्याकडे ही सेवा उपलब्ध आहे.
- पालकांचे KYC आवश्यक – आधार कार्ड, पॅन कार्ड व पत्त्याचा पुरावा द्यावा लागेल.
- मुलाचे जन्म प्रमाणपत्र किंवा शाळेचा दाखला
- ऑनलाइन अर्ज सुविधा लवकरच सुरू होणार
🛡️ कर लाभ आणि विमा संरक्षण
- IT Act 80C अंतर्गत दरवर्षी ₹1.5 लाखांपर्यंतची गुंतवणूक करमुक्त राहते.
- काही बँका व संस्थांकडून जोडीला अपघात विमा किंवा आरोग्य विमा कवच देखील दिलं जात आहे.
- या योजनेंतर्गत असलेली रक्कम गर्भधारणेपासूनच (0 वय) सुरक्षित ठेवण्याची सुविधा देण्यात आली आहे.
📣 तज्ज्ञ काय म्हणतात?
वित्तीय तज्ज्ञांच्या मते, ही योजना मध्यम व निम्नमध्यमवर्गीय कुटुंबांसाठी अत्यंत फायदेशीर आहे. ते म्हणतात, “₹1000 इतक्या कमी रकमेपासून सुरुवात करून मुलांसाठी आर्थिक संरक्षण उभं करणं ही कौटुंबिक स्थैर्याची किल्ली आहे.”
✅ निष्कर्ष:
NPS वत्सल्य योजना ही फक्त गुंतवणुकीची नाही, तर मुलांच्या भविष्याची आर्थिक सुरक्षा आहे. कमी उत्पन्न असलेले कुटुंब देखील आपल्या मुलांसाठी एक मजबूत निवृत्ती निधी तयार करू शकतात.
आजपासूनच सुरुवात करा – तुमच्या मुलांच्या उज्ज्वल भविष्यासाठी!
