नागपूर | “I love you” म्हणणं आणि अल्पवयीन मुलीचा हात पकडणं याला लैंगिक अत्याचार मानता येणार नाही, असं बॉम्बे हायकोर्टाच्या नागपूर खंडपीठाने स्पष्ट केलं आहे.

 

या महत्त्वपूर्ण निर्णयामुळे POCSO (Protection of Children from Sexual Offences) कायद्यांतर्गत गैरसमज आणि अतिरेकाच्या तक्रारींवर नव्या चर्चेची सुरुवात झाली आहे.

 

⚖️ प्रकरण काय होतं?

27 वर्षीय युवकाविरुद्ध POCSO आणि IPC च्या कलमांखाली गुन्हा दाखल करण्यात आला होता. आरोप असा होता की, त्याने एका 17 वर्षीय मुलीला “I love you” म्हटलं आणि तिचा हात धरला.

 

पीडित मुलीच्या पालकांनी ही तक्रार दाखल केली होती, आणि पोलीसांनी त्यावरून युवकाला अटक केली होती.

 

👩‍⚖️ न्यायमूर्ती उर्मिला जोशी-फाळके यांचा स्पष्ट निकाल

या प्रकरणाचा निकाल देताना न्यायमूर्ती उर्मिला जोशी-फाळके यांनी सांगितलं:

“फक्त प्रेमाची भावना व्यक्त करणं किंवा हात धरणं, यावरून लैंगिक उद्देश सिद्ध होत नाही.
अशा प्रकरणांत लैंगिक हेतू स्पष्टपणे पुराव्यांद्वारे दाखवणं आवश्यक आहे.“

कोर्टाने असेही नमूद केले की, ‘POCSO’ कायद्याचा वापर हा फक्त संरक्षणासाठी आहे, पण अंधारात अटक करण्यासाठी नव्हे.

 

📜 POCSO कायद्याची भूमिका आणि मर्यादा

POCSO कायदा हा अल्पवयीन मुला-मुलींना लैंगिक शोषणापासून संरक्षण देण्यासाठी 2012 मध्ये तयार करण्यात आला.

 

मात्र गेल्या काही वर्षांमध्ये काही प्रकरणांत या कायद्याचा अतिरेकी वापर, तात्पुरत्या भावनांवर आधारित तक्रारी, व गैरसमजुतींमुळे अटक झाल्याची उदाहरणं समोर आली आहेत.

 

📢 वकिलांचा व न्याय क्षेत्रातील प्रतिसाद

वरिष्ठ वकिलांच्या मते, हा निर्णय लैंगिक अत्याचार आणि फक्त सामाजिक व वैयक्तिक भावना यामधील स्पष्ट सीमारेषा ठरवणारा आहे.

 

एक प्रसिद्ध कायदेतज्ज्ञ म्हणाले:

“हा निकाल न्यायव्यवस्थेच्या परिपक्वतेचे लक्षण आहे. कोणत्याही भावनेवर आधारित कृतीला अत्याचार म्हणणं अन्यायकारक ठरू शकतं.”

🧠 समाजातील मानसिकता बदलण्याची गरज

या निर्णयामुळे तरुण पिढीच्या नैसर्गिक भावना आणि वास्तविक अत्याचार यामध्ये काय फरक आहे, याबाबत जनजागृती होण्याची गरज अधोरेखित झाली आहे.

मानसोपचार तज्ज्ञ म्हणतात:

“प्रेमभावना म्हणजे गुन्हा नाही. शिक्षण व मार्गदर्शनातून समाज अधिक संवेदनशील बनू शकतो.”

🚨 युवकाची निर्दोष मुक्तता – मानसिक त्रासाचं काय?

न्यायालयाने युवकाला निर्दोष जाहीर केलं असलं, तरी त्याला झेलावी लागलेली बदनामी, अटक, आणि मानसिक त्रास हे प्रश्न कायम राहतात.

हा मुद्दा समोर आला की, गैरसमजांवर आधारित तक्रारींमुळे अनेकांचे आयुष्य उद्ध्वस्त होऊ शकतं.

 

✅ निष्कर्ष:

बॉम्बे हायकोर्टाच्या या निर्णयामुळे पुन्हा एकदा स्पष्ट झालं की, कोणत्याही गुन्ह्याच्या आरोपासाठी “मनशुद्धी” (intent) आणि योग्य पुरावे अत्यावश्यक असतात.

प्रेमभावना ही गुन्हा ठरवली गेल्यास – समाजात नात्यांचं मोल कमी होईल.

हा निर्णय POCSO चा गैरवापर रोखण्यासाठी एक नवा दृष्टिकोन देतो आणि युवकांचं आयुष्य न्याय्य पद्धतीने वाचवण्याची दिशा दाखवतो.