राजकारणात युती असली तरी विश्वास टिकवणे आणि पारदर्शकता राखणे हे महत्त्वाचे असते. याच पार्श्वभूमीवर महाराष्ट्राच्या उपमुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांच्या नगरविकास खात्यावर आता मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांचे थेट नियंत्रण वाढवण्यात आले आहे. हा निर्णय केवळ प्रशासकीय नसून त्यामागे आगामी स्थानिक निवडणुकांची रणनीती असल्याची शक्यता राजकीय वर्तुळात व्यक्त होत आहे.
काय निर्णय झाला आहे?
मुख्यमंत्र्यांच्या कार्यालयातून आता नगरविकास खात्याच्या निधीवाटपावर थेट देखरेख ठेवण्यात येणार आहे. म्हणजेच मोठ्या आर्थिक निधी मंजुरीसाठी मुख्यमंत्र्यांचे अंतिम अनुमोदन आवश्यक असेल. याआधी हे स्वातंत्र्य मुख्यत्वे नगरविकास खात्याच्या अखत्यारीत होते. परंतु अलीकडे काही गंभीर आरोपांमुळे हा निर्णय घेण्यात आला आहे.
आरोप काय आहेत?
आरोप असे आहेत की, एकनाथ शिंदे यांच्या खात्यांतून निधी प्रामुख्याने त्यांच्या पक्षाच्या आमदारांना दिला जात होता, तर इतर युतीतील नेते आणि त्यांच्या मतदारसंघांना दुर्लक्षित केले जात होते. हे विशेषतः भाजपमधील काही आमदार आणि खासदारांनी मुख्यमंत्र्यांकडे व्यक्त केले होते. त्यामुळे युतीतील तणाव अधिक वाढण्याची शक्यता निर्माण झाली होती.
निवडणुका डोळ्यासमोर?
राज्यात येत्या काही महिन्यांत स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या निवडणुका होणार आहेत. यामुळेच विकासकामांसाठी होणाऱ्या निधीवाटपावर पारदर्शकता आणि समतेची हमी देण्याचे दबाव वाढले होते. या पार्श्वभूमीवर फडणवीस यांनी हा निर्णय घेतल्याचे समजते. हा निर्णय राजकीय दृष्टिकोनातून महत्त्वाचा असून, संभाव्य नाराजी रोखण्यासाठी प्रभावी पाऊल मानले जात आहे.
शिंदे गटाची प्रतिक्रिया काय?
एकनाथ शिंदे यांच्या गटात या निर्णयाकडे थोडासा अविश्वास आणि नाराजीने पाहिले जात आहे. आतापर्यंत नगरविकास विभाग हे शिंदेंच्या नेतृत्वातील गटाच्या सत्तेचे प्रमुख केंद्र मानले जात होते. या खात्यावर होणाऱ्या नियंत्रणामुळे त्यांच्या राजकीय ताकदीवर मर्यादा येतील, अशी शक्यता त्यांच्या समर्थकांमध्ये व्यक्त होत आहे.
फडणवीसांची डावपेचनी रणनीती?
मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस हे राजकीय चाणाक्षपणासाठी ओळखले जातात. शिंदेंना उपमुख्यमंत्री बनवून सत्ता राखली, पण त्याचवेळी राजकीय नियंत्रण स्वतःकडे ठेवण्यासाठी हळूहळू पावले उचलली, असा सूर अनेक विश्लेषक घेत आहेत. याआधीही काही मोठ्या निर्णयांमध्ये शिंदेंना दरकिनार केल्याचे चित्र दिसून आले आहे.
सामान्य जनतेसाठी काय अर्थ?
सामान्य नागरिकांच्या दृष्टीने हा निर्णय सकारात्मक ठरू शकतो, कारण त्यामुळं विकासकामांचे निधी वाटप राजकीय पक्ष न पाहता सर्व भागांमध्ये सम प्रमाणात होण्याची शक्यता आहे. मात्र, जर यामुळे युतीतील तणाव वाढून निर्णय प्रक्रियेत अडथळे आले, तर त्याचे परिणामही जनतेवरच होणार आहेत.
निष्कर्ष – युतीत अंतर, की नियोजन?
एकनाथ शिंदे यांच्या खात्यावर फडणवीसांनी घेतलेले नियंत्रण हे केवळ आर्थिक नाही, तर राजकीय संदेशही देणारे आहे. युती टिकवताना सत्ता संतुलन राखणं कठीण असतं, आणि हेच आता महाराष्ट्रात पाहायला मिळत आहे. आगामी महिन्यांत या निर्णयाचे परिणाम कसे दिसून येतात, याकडे सर्वांचे लक्ष लागलेले असेल.