आपल्याला ऐकायला थोडं विचित्र वाटेल, पण हे खरं आहे – पाकिस्तानातील कराची शहरात नुकताच ‘रामायण’ या हिंदू पौराणिक महाकाव्यावर आधारित भव्य नाट्यप्रयोग सादर करण्यात आला. ११ ते १३ जुलै २०२५ दरम्यान कराची आर्ट्स कौन्सिलमध्ये पार पडलेला हा प्रयोग केवळ पाकिस्तानसाठी नव्हे, तर संपूर्ण उपखंडासाठी एक ऐतिहासिक क्षण ठरला आहे.
मुस्लिम कलाकारांनी साकारल्या हिंदू भूमिकांचा गौरव
या नाट्यप्रयोगात विशेष बाब म्हणजे – राम, सीता, रावण आणि हनुमान या प्रमुख हिंदू पात्रांची भूमिका मुस्लिम कलाकारांनी अत्यंत श्रद्धेने आणि सन्मानाने साकारली. या कलाकारांनी आपल्या अभिनयातून प्रेक्षकांना मंत्रमुग्ध केलं आणि त्यांच्या सादरीकरणावर प्रेक्षकांनी टाळ्यांचा वर्षाव केला.
हे केवळ एक नाटक नव्हतं, तर धर्म, संस्कृती आणि सृजनशीलतेच्या मर्यादा ओलांडणारा एक कला उपक्रम होता.
जय श्रीरामचा घोष आणि AI तंत्रज्ञानाची साथ
नाटकादरम्यान, प्रेक्षकांकडून ‘जय श्रीराम’चा जयघोष करण्यात आला. या दृश्याने अनेकांना आश्चर्यचकित केलं, कारण पाकिस्तानात अशा प्रकारच्या धार्मिक घोषणांचा वापर अभूतपूर्व मानला जातो. या प्रयोगात AI (कृत्रिम बुद्धिमत्ता) तंत्रज्ञानाचा वापर करून पार्श्वभूमी दृश्य, युद्ध प्रसंग आणि दृश्य परिणाम अत्यंत भव्य पद्धतीने तयार करण्यात आले.
सोशल मीडियावर उत्स्फूर्त प्रतिक्रिया
नाटकाची छायाचित्रे आणि व्हिडिओ क्लिप्स सोशल मीडियावर व्हायरल झाल्या आहेत. अनेक भारतीय वापरकर्त्यांनी या उपक्रमाचं स्वागत केलं असून, ते सांस्कृतिक आदान-प्रदानाचं प्रतीक मानत आहेत. अनेकांनी लिहिलं – “कला कुठल्याही सीमा मानत नाही!”
कराची आर्ट्स कौन्सिलचा अभिनव उपक्रम
कराची आर्ट्स कौन्सिल ही संस्था नेहमीच नव्या प्रयोगांसाठी प्रसिद्ध आहे. यंदा त्यांनी ‘रामायण’ सादर करत सीमा, धर्म आणि राजकारणापलीकडे जाणाऱ्या कलेचं दर्शन घडवलं. संस्थेचे आयोजक सांगतात की, “रामायण हा एक सार्वकालिक ग्रंथ आहे. त्यातील मूल्यं सर्व मानवतेसाठी आहेत. हे नाटक त्याच विचारांवर आधारित आहे.“
भारतीयांकडून कौतुक
या नाटकाबद्दल भारतीय सांस्कृतिक क्षेत्रातही सकारात्मक प्रतिक्रिया उमटल्या आहेत. कलाकारांनी कोणताही धार्मिक संघर्ष न घडवता, केवळ सादरीकरणाच्या माध्यमातून एक पवित्र ग्रंथ साकारला, हे अनेकांना भावले आहे.
निष्कर्ष
कराचीत रंगमंचावर सादर झालेलं ‘रामायण’ हे धर्माच्या सीमा ओलांडणाऱ्या कलात्मक अभिव्यक्तीचं उत्तम उदाहरण आहे. AI तंत्रज्ञान, मुस्लिम कलाकार, आणि ‘जय श्रीराम’च्या घोषासह रंगलेल्या या प्रयोगाने भारत-पाकिस्तान सांस्कृतिक संवादाला एक नवीन दिशा दिली आहे.
या घटनेतून हेच स्पष्ट होतं की, कला आणि संस्कृती कोणत्याही सीमांमध्ये अडकत नाहीत – त्या माणसाला माणसाशी जोडतात.












